Төрсний бүртгэл

Монгол Улсын Иргэний бүртгэлийн тухай хуулийн 12 дугаар зүйлийн 12.14-т:
“Гадаадад оршин суугаа Монгол Улсын харъяат иргэнээс төрсөн хүүхдийг эцэг, эхийн нь хүсэлтийг үндэслэн хилийн чанад дахь Монгол Улсын дипломат төлөөлөгчийн болон консулын газар хүүхэд төрснөөс хойш 30 хоногийн дотор бүртгэнэ” гэж заасан. Аль ч улс өөрийн хуульд заасан хугацааны дотор шинэ төрсөн иргэнээ бүртгэдэг. Иймд та бүхэн Монгол Улсынхаа хуулийг хүндэтгэн, шинээр мэндэлсэн хүүхдийн эрх ашгийн төлөө хуульд заасан 30 хоногийн хугацааны дотор бүртгүүлнэ үү. 
Бүрдүүлэх материал:
- Мэдүүлэг, өргөдлийн маягт. Үүнд:

- Эцэг, эхийн хүчинтэй Монгол Улсын цахим иргэний үнэмлэхийн хуулбар /урд тал, ар тал/,                    /Гадаадын иргэн бол паспортын хуулбар эсхүл гадаад паспортыг орлох бусад бичиг баримт/
- Эцэг, эхийн Монгол Улсын гэрлэлтийн гэрчилгээний хуулбар
- Хүүхэд төрсөн тухай эмнэлгийн байгууллагын магадлагаа
- Хуулинд заасан 30 хоногоос хойш бүртгэл хийлгэх тохиолдолд “Хүүхэд эрүүл саруул бойжиж буй болон вакцинд цаг тухай бүрт хамрагдаж буй” эмнэлгийн магадлагаа, тодорхойлолт
- Үйлчилгээний хураамж 10 ам.доллар.
- Эцэг, эхийн хэн нэг нь өөрийн биеэр ирж төрөлт бүртгүүлэх боломжгүй бол бүрдүүлсэн материалыг баталгаат буухиа шуудангаар илгээх боломжтой.
Шуудангаар бичиг баримт илгээх тохиолдолд төлбөрийг зөвхөн money order хэлбэрээр ирүүлнэ.
Жич: Таны илгээсэн дугтуйг хүлээн авахад эсхүл Таны үлдээсэн буцах дугтуйгаар материал илгээхэд доторх баримт бичиг гэмтсэн, үрэгдсэн тохиолдолд Консулын газар хариуцлага хүлээхгүй бөгөөд дээрх эрсдлийг үйлчилгээ авч буй иргэн Та өөрөө бүрэн хариуцах болохыг анхаарна уу.
Нэмэлт тайлбар:
Хүүхдээ төрүүлэх гэж буй гэр бүлийн анхааралд:
Монгол Улсын “Иргэний улсын бүртгэлийн тухай хууль”, “Иргэний улсын бүртгэл хөтлөх журам” шинэчлэгдэн батлагдаж, 2018 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн мөрдөгдөж эхэлсэн. Шинэчлэн батлагдсан журмын дагуу хуульд заасан хугацаанд буюу төрснөөс хойш 30 хоногийн дотор бүртгүүлээгүй хүүхдийн төрснийг бүртгүүлэхэд холбогдох баримт бичгээс гадна “Төрөлт бүртгэлгүй тухай лавлагаа”-г бүрдүүлэх шаардлагатай болсон. Мөн “Иргэний улсын бүртгэлийн тухай хууль”-ийг зөрчсөн бол “Зөрчлийн тухай хууль”-ийн 15.24 дүгээр зүйлд заасны дагуу зөрчил гаргагчид шийтгэл оногдуулсан хяналтын улсын байцаагчийн шийдвэрийг баримтад хавсаргана гэж заажээ. Иймд Иргэд Та бүхэн аливаа бүртгэлийг хуулийн хугацаанд /30 хоногийн дотор/ бүртгүүлж байхад анхаарна уу.
- Эцэг, эхийн хэн нэг нь Монгол Улсын иргэн, нөгөө нь гадаадын иргэн, харьяалалгүй хүн бол тэдний дундаас гадаад улсын нутаг дэвсгэрт төрсөн хүүхдийг бүртгүүлэхэд Монгол Улсын иргэнээр төрсний бүртгэлд бүртгүүлэх тухай эцэг, эх харилцан тохиролцож тус тусдаа гаргасан өргөдлийг үндэслэн Иргэний улсын бүртгэлийн тухай хуулийн 6.1-д заасны дагуу хүүхэд төрснөөс хойш 30 хоногийн дотор бүртгүүлж болно.
- Эцэг, эхийн хэн нэг нь Монгол Улсын иргэн, нөгөө нь гадаадын иргэн, харьяалалгүй хүн бол тэдний дундаас гадаад улсын нутаг дэвсгэрт төрсөн хүүхдийг хуулинд заасан 30 хоногийн хугацаанд төрсний бүртгэлд бүртгүүлээгүй тохиолдолд тухайн улсын иргэний харьяалал аваагүйг нотолсон эрх бүхий байгууллагын тодорхойлолтыг хавсаргана.
- Гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй эцэг, эх хүүхдээ эцгийн овог, нэрээр бүртгүүлэх хүсэлтэй ба эцэг, эхийн хэн нэг нь өөрийн биеэр тус Консулын газарт ирэх боломжгүй бол өргөдлөө нотариатаар гэрчлүүлнэ.
- Гадаад паспорт болон хүчингүй иргэний үнэмлэхийг үндэслэн төрөлт бүртгэх боломжгүй. Урьд өмнө иргэний шинэчилсэн бүртгэлд хамрагдаагүй, цахим иргэний үнэмлэхээ аваагүй, цахим иргэний үнэмлэхийн хүчинтэй хугацаа дууссан иргэд Консулын газарт заавал өөрийн биеэр ирж иргэний шинэчилсэн бүртгэлд хамрагдах шаардлагатай. Иргэний шинэчилсэн бүртгэлийн материалыг үндэслэн төрөлт бүртгэл хийх боломжтой.
- Гадаад улсын гэрлэлтийн бүртгэл нь Монгол Улсын гэрлэлтийн бүртгэлд ордоггүй тул тус бүртгэлийг үндэслэн төрөлт бүртгэлийн мэдээлэлд гэрлэлтээ бүртгүүлсэн гэж бүртгэх боломжгүй.
- Хэрэв хүүхдийн эцэг, эх Монгол Улсад гэрлэлтээ бүртгүүлж, баталгаажуулаагүй, эсхүл хүүхдийн эцгийг тогтоосон эрх бүхий байгууллагын шийдвэргүй бол хүүхдийг эхээр овоглон бүртгэдэг журамтай. Энэ тохиолдолд хүүхдийн эцэг тогтоох асуудал гардаг бөгөөд эцэг, эхийн тус тусдаа гаргасан өргөдлийг үндэслэн хүүхдийг эхээр нь эсхүл эцгээр нь овоглохыг шийдвэрлэдэг.
- Консулын газарт буухиа шуудангаар илгээсэн материалыг хүлээн авч хянаад бичиг баримтын бүрдүүлэлт бүрэн тохиолдолд төрсний бүртгэлд бүртгэн авч, төрсний гэрчилгээ бичиж, төрсний бүртгэлийн маягтын хамт буцах дугтуйнд хийж илгээнэ. Эцэг, эх шууданг хүлээн авмагцаа төрсний гэрчилгээг авч үлдэн бүртгэлийн маягт /Маягтын А, Б тал 2-ийн аль алинд буй бүртгүүлсэн иргэний гарын үсэг хэсэгт эцэг, эхийн хэн нэг нь гарын үсэг зурж, гарын үсгийн тайллыг бичнэ/-ад гарын үсэг зурж, баталгаат буухиа шуудангаар Консулын газар руу илгээнэ.
- Эцэг, эхийн гарын үсэг зурсан маягтыг Консулын газарт хүлээн авсны дараа баталгаажуулан Улсын Бүртгэлийн Ерөнхий газарт илгээснээр хүүхдийн төрсний бүртгэл албан ёсоор бүртгэлийн мэдээллийн санд орж, Монгол Улсад баталгаажна.